Ung thư da là gì? Dấu hiệu nhận biết và cách phòng ngừa

Những vấn đề về da luôn được chị em quan tâm bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến vẻ đẹp thẩm mỹ. Trong đó, một bệnh lý vô cùng nguy hiểm – ung thư da lại đang có xu hướng gia tăng. Để có thêm những kiến thức Y khoa hữu ích về bệnh lý này, mời độc giả cùng Hương ô liu theo dõi bài viết sau. 

DA – UNG THƯ DA

Đa số các ung thư da phát triển chậm và không có tính lây lan, do đó  việc điều trị sẽ không gặp khó khăn hoặc gây lo âu vì sợ lan rộng. Có ba loại ung thư da chủ yếu: ung thư biểu mô tế bào nền,ung thư biểu mô tế bào vảy và u hắc tố ác tính. U hắc tố ác tính nghiêm trọng hơn nhiều bởi lẽ không như hai kiểu kia , nó lan ra toàn thân rất nhanh ( gây di căn).

Tất cả các ung thư này  đều có thể phát hiện  ngay từ lúc  mới bắt đầu  và chúng trải qua những giai đoạn tiền ác tính kéo dài khá lâu.  100% trường hợp ung thư biểu mô tế bào vảy đều có thể được chữa trị  dứt hẳn _ trong đó  95%   số ca được chữa trị bằng một thể thức phẫu thuật duy nhất và đơn giản.

Tôi Có Phải Đi Bác Sĩ Không?

Bạn nên đi bác sĩ ngay nếu bạn để ý thấy có bất cứ hiện tượng  biến chuyển nào  về sắc tố  da hay ở một nốt ruồi hay nốt tàn nhang sẵn có từ trước. Bạn đừng để nó lan rộng ra nữa.

Trước khi một u hắc tố lành tính chuyển sang ác tính , có một số dấu hiệu  nhất định và nếu bạn lưu ý tới chúng  và nhanh chóng có biện pháp , thương tổn này có thể được cắt lọc đi  trước khi nó lan rộng.  Bạn hãy chú ý tới bất cứ chuyển biến nào được nêu dưới đây ở một nốt ruồi  hay một đóm tàn nhang  ở bất cứ nơi nào trên cơ thể , ngay cả dưới gan bàn chân. Bạn  chú ý đặc biệt tới bất cứ  nốt ruồi nào mới mọc sau tuổi dậy thì. Những điều phải lưu ý cần có :

– Hiện tượng sẫm màu lại.

– Hiện tượng thay đổi màu.

– Kích thước lớn lên.

– Hiện tượng lan rộng từ bờ viền, sinh ra rìa viền gồ ghề.

Bác Sĩ Sẽ Làm Gì?

Trong hầu hết  trường hợp  bác sĩ sẽ sắp xếp  cho bạn đi làm  sinh thiết cho khối u, vết loét hay nốt ruồi khả nghi. Một mẫu của khối u sẽ được cắt gửi đi làm xét nghiệm.

UNG THƯ BIỂU BÌ TẾ BÀO NỀN

Đây là ung thư da thường gặp   nhất  và  bệnh này  là do phơi nắng lâu ngày. Các tế bào biến đổi  và sinh loét  nên khối u trông có màu trắng hay màu thịt  và phát triển rất chậm trên nhiều năm.

Các vết loét thường xuyên xuất hiện  trên những phần cơ thể  hay bị phơi ra nắng, như mặt chẳng hạn. Bệnh ung thư này không lan ra phần còn lại của cơ thể. (Nếu tế bào nền chảy máu và đóng vảy, nó sẽ không bao giờ lành da. Trong một số trường hợp, vết loét  trông giống một mảng da đỏ dễ bong hơn).

UNG THƯ BIỂU BÌ TẾ BÀO VẢY

Bệnh này thường khởi sự như một khối u tế bào ác tinh  và nhiều phần cũng là do phơi nắng , do đó  nó có khuynh hướng xuất hiện ở những phần cơ thể bị phơi nắng như mặt và bàn tay.

Bệnh cũng có thể nảy sinh từ một tổn  thương tiền-ác-tính, như bệnh da dày sưng do phơi nắng (solar keratosis)- vốn là một vùng da nhỏ có vảy đỏ đã bị phơi ra nắng. Vào giai đoạn tiến triển , ung thư này có thể lan ra những vùng khác của cơ thể.

Do đó, cả hai loại ung thư biểu mô tế bào  nền và tế bào  vảy đều do hiện tượng rám nắng  gây nên là điều  cần tránh trong phạm vi vấn đề  này. Cả hai kiểu ung thư này đều thường thấy ở những người nước da trắng trải qua nhiều năm phơi nắng. Hai dạng  ung thư này hiếm gặp ở người da ngăm đen.

U HẮC TỐ ÁC TÍNH

Đây là loại ung thư da được nhiều người quan tâm nhất. Bệnh có thể nảy sinh từ một mảng sắc tố trên da, nhiều khi là một đốm tàn nhang hay một nốt ruồi. Đây là một khối u ác tính nhất lan ra với một tốc độ khủng khiếp tới những vùng cách xa trên cơ thể.

Trừ phi được chữa trị sớm, bệnh này bao giờ cũng dẫn tới tử vong. Mặc dù yếu tố rám nắng  cũng có đóng  một vai trò nào đó trong bệnh ung thư này đây không phải là một nguyên nhân tác động mạnh mẽ nhất.

NHỮNG LOẠI THỰC PHẨM GIÚP GIẢM NGUY CƠ UNG THƯ DA

• Beta-carotene: được tìm thấy trong cà rốt, xoài, cải xoăn, khoai lang và bí.
• Lutein: có trong rau xanh, rau bó xôi và cải xoăn.
• Lycopene: được tìm thấy trong dưa hấu, ổi, mơ và đặc biệt là cà chua.
• Selenium: được tìm thấy trong các loại hạt, thịt và bánh mì. Selenium có thể làm giảm 50% nguy cơ tử vong liên quan đến ung thư da và giảm 37% khối u ác tính.
• Vitamin A: có trong khoai lang, lòng đỏ trứng và một số sản phẩm từ sữa.
• Vitamin C: được tìm thấy trong trái cây và quả mọng, ngũ cốc và cá.
• Vitamin E: được tìm thấy phổ biến nhất trong các loại hạt và dầu.
• Vì vậy, nếu bạn muốn giúp cơ thể chống lại nguy cơ ung thư da, hãy dự trữ những thực phẩm này và đưa chúng vào bữa ăn của mình càng thường xuyên càng tốt.

Trái cây và rau xanh giúp giảm nguy cơ ung thư da

Cam, chanh và bưởi là nguồn cung cấp vitamin C tuyệt vời và là chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp chống lại các gốc tự do gây ung thư.

Rau xanh như rau cải, rau bó xôi, cải xoăn và bông cải xanh có thể góp phần chống lại các khối u ác tính.

Lycopene là sắc tố xuất hiện tự nhiên trong cà chua, đồng thời là chất chống oxy hóa được sử dụng để ngăn ngừa một loạt bệnh ung thư và tim mạch.

Carotenoids là sắc tố có trong trái cây và rau quả như cà rốt, dưa hấu, cà chua, khoai lang, cải xoăn, rau bó xôi và rau xanh, có khả năng trung hòa các tác động có hại của tia UV.

Cà phê giúp giảm nguy cơ ung thư da

Một nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu từ trường Y Harvard cho thấy mối quan hệ giữa việc tăng lượng cà phê và giảm nguy cơ ung thư biểu mô tế bào đáy (dạng ung thư da phổ biến nhất): Những người uống hơn 4 ly cà phê trung bình mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh ung thư da thấp hơn 20% so với người khác trong vòng 10 năm.

Lý do là vì cà phê chứa rất nhiều hợp chất, trong đó có polyphenols và caffeine có tác dụng ngăn ngừa ung thư do tia cực tím. Bên cạnh đó, quá trình rang hạt cà phê còn tiết ra các chất dẫn xuất vitamin.

6 CÁCH ĐỂ NGĂN NGỪA UNG THƯ DA

Chỉ cần thực hiện 6 cách dưới đây hằng ngày, bạn sẽ ngăn ngừa ung thư da và có một làn da khỏe mạnh.

Ung thư da nghe có vẻ là một căn bệnh rất đáng sợ, nhưng bạn có biết rằng đây là một bệnh hoàn toàn có thể phòng tránh bằng 6 cách dưới đây?

1/ Tránh ánh nắng mặt trời buổi trưa

Vào buổi trưa, ánh nắng mặt trời gay gắt nhất. Vì vậy bạn nên tránh ra ngoài vào lúc này (từ 11 giờ đến 15 giờ), thậm chí cả khi trời nhiều mây.

Nắng buổi trưa có rất nhiều tia bức xạ UV, những đám mây thường không thể chặn được các tia này. Những tia nắng mặt trời mạnh sẽ làm da bạn bị bỏng, cháy nắng, những tổn thương này qua một thời gian dài sẽ làm tăng khả năng xuất hiện ung thư da.

2/ Luôn luôn dùng kem chống nắng và thoa lại kem thường xuyên

Kem chống nắng không chắn tất cả các bức xạ tia cực tím có hại, đặc biệt là các bức xạ có thể dẫn đến u ác tính. Nhưng nó đóng vai trò quan trọng trong việc làm giảm các tổn thương đến da.

Sử dụng kem chống nắng với chỉ số chống nắng SPF ít nhất là 15. Hãy bôi kem chống nắng lên khắp cơ thể bạn 30 phút trước khi ra ngoài trời nắng, giúp giảm nguy cơ và ngăn ngừa ung thư da đáng kể.

Chỉ số SPF của kem chống nắng là tỷ lệ giữa thời gian bị bỏng khi không dùng kem và khi có dùng. Nếu sử dụng đúng cách, kem chống nắng có SPF 15 sẽ giúp da có thể chịu đựng được dưới trời nắng một khoảng thời gian gấp 15 lần so với khi không dùng kem. Kem chống nắng có SPF 15 có hiệu quả lọc ra khoảng 93% các tia UVB chiếu đến da bạn, còn đối với SPF 30 thì con số này là 97% và SPF 50 là 98%. Những loại SPF cao hơn 15 chỉ nên dùng ở những người dễ bị cháy nắng, những người nhạy cảm với ánh sáng như người bị bệnh lupus, những người dùng thuốc làm tăng nhạy cảm với ánh sáng, và những người thường xuyên chơi những môn thể thao ngoài trời.

Bạn hãy thoa nhiều kem, và thoa lại sau mỗi hai giờ hoặc thường xuyên hơn nếu bạn đi bơi hoặc đổ mồ hôi. Hãy thoa kem ở mọi nơi trên cơ thể bạn có thể tiếp xúc với ánh nắng, bao gồm cả môi, tai, lưng bàn tay và cổ.

Nếu bạn không có thời gian thoa kem chống nắng, bạn cũng có thể thoa tinh dầu olive của Nippon Olive để bảo vệ da. Đây là sản phẩm được chiết xuất 100% từ trái ô liu hữu cơ, trồng tại Ushimado Olive Garden, thành phố Setouchi, tỉnh Okayama, Nhật Bản.

3/ Mặc quần áo, vật dụng bảo vệ

Kem chống nắng không bảo vệ da bạn hoàn toàn khỏi tia UV. Vì vậy, bạn nên tăng cường bảo vệ bằng cách mặc quần áo che phủ cả cánh tay và chân, sử dụng mũ rộng vành rộng hơn 6cm để che khuôn mặt bạn khỏi ánh nắng mặt trời.

Bạn nhớ đừng quên đeo kính râm, bạn chọn những loại kính có thể chặn cả hai loại bức xạ là tia UVA và UVB. Kính râm có thể chặn 99−100% tia cực tím từ mặt trời, nó có thể bảo vệ cả 2 mắt và vùng da xung quanh mắt, giúp ngăn ngừa các bệnh như đục thủy tinh thể hoặc u hắc tố ở mi mắt.

4/ Không nên dùng giường tắm nắng nhân tạo hoặc các phương pháp điều trị bằng tia cực tím

Đèn sử dụng trong những giường tắm nắng nhân tạo có thể phát ra tia UV làm tăng nguy cơ ung thư da.

5/ Tránh các loại thuốc làm da nhạy cảm với ánh nắng

Một số loại thuốc, kể cả thuốc kháng sinh, có thể làm cho làn da của bạn nhạy cảm hơn với ánh sáng mặt trời.

Hãy hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn về các tác dụng phụ của bất kỳ loại thuốc nào bạn đang sử dụng. Nếu chúng làm tăng độ nhạy cảm da của bạn khi ra ngoài ánh nắng mặt trời, bạn hãy đổi thuốc hoặc cố gắng tránh ra ngoài trong quá trình dùng thuốc.

6/ Khám da thường xuyên

Kiểm tra da của bạn thường xuyên để xem có những bất thường gì mới không như nốt ruồi, tàn nhang và vết bớt, giúp phát hiện hoặc ngăn ngừa ung thư da. Bạn có thể tự kiểm tra theo hướng dẫn dưới đây.

Đứng trước một tấm gương dài, kiểm tra làn da của bạn. Bắt đầu từ đầu và mặt, bạn nên sử dụng máy sấy thổi bay tóc để kiểm tra da đầu dễ dàng hơn

• Kiểm tra bàn tay, bao gồm cả móng tay
• Kiểm tra khuỷu tay, cánh tay, nách, thân mình
• Quay lưng về phía gương, sau đó dùng thêm một gương nhỏ cầm tay để quan sát phần lưng và gáy
• Ngồi xuống, kiểm tra chân và bàn chân, bao gồm cả lòng bàn chân, gót chân, ngón chân và móng chân. Bạn có thể sử dụng gương nhỏ cầm tay để kiểm tra bộ phận sinh dục.
• Nếu có bất cứ điều gì bất thường, bạn nên báo cho bác sĩ biết ở lần khám gần nhất.

Với các thói quen đơn giản trên, bạn có thể tối ưu hóa việc ngăn ngừa ung thư da, đồng thời giữ cho làn da khỏe đẹp, rạng ngời.